Ardy Proot uit Aldeboarn: “Ik ben iemand die creativiteit wil delen”

Althans, in de weekenden en in de vakanties. Op doordeweekse dagen zijn ze in hun huis in Brabant te vinden. Al jarenlang slingert Ardy in Aldeboarn haar creativiteit de lucht in en zagen vele kunstprojecten het licht. Voor Ardy is het belangrijk dat ze op haar manier iets toe kan voegen aan Aldeboarn. “Ik hoop altijd dat mensen een glimlach op hun gezicht krijgen.”

ALDEBOARN - Creatieve duizendpoot Ardy Proot-Jaspers (66) woont met haar man Guus in een oud, voormalig pakhuisje aan de vaart in Aldeboarn.

Het is even zoeken om de ingang van het huis van de familie Proot te vinden. Maar eenmaal aangekomen op de juiste plek, is er geen twijfel over mogelijk dat hier een kunstzinnig persoon met gevoel voor humor en hart voor Aldeboarn woont. Als je door het paadje de tuin in loopt, op weg naar de voordeur, zitten er twee billen met benen in de struikjes. Het is één van de beelden die gemaakt zijn door bewoonster Ardy Proot. Net als het beeld van de Tuorkemjitters, die ook in de voortuin staat. Het is dé legende van Aldeboarn over de mannen die met een stuk touw de toren van Tzum meten om zo in Aldeboarn een nog hogere toren te kunnen bouwen. In 2014 bedacht Ardy het kunstproject ‘Touw’ rondom deze legende. Het is een voorbeeld hoe Ardy Proot sinds haar komst naar Friesland haar creativiteit vol enthousiasme met het dorp Aldeboarn deelt.

Handenarbeidjuf

Ardy vertelt, dat ze oorspronkelijk uit Valkenswaard komt en opgroeide in een gezin met vijf kinderen. “Onze ouders prikkelden onze creativiteit. Zo had mijn vader een houthandel. Hij gooide regelmatig houtafval in de tuin, met spijkers erbij, en dan gingen we hutten bouwen. Mijn moeder vond alles goed. We mochten bijvoorbeeld op de ramen schilderen.” Als éénentwintigjarige kwam Ardy in het onderwijs terecht. “Ik heb ruim veertig jaar met hart en ziel als handenarbeidjuf gewerkt. Ik ben altijd fluitend naar mijn werk gegaan, zo leuk vond ik het. Het was voor mij een speeltuin, want ik had alles om mij heen om creatief bezig te zijn. Met de kinderen versierde ik de school. Maar ik ging ook altijd met hen het lokaal uit. Dan was er een bouwproject in de buurt, en was er tempex over. Met de klas maakte ik vervolgens kunstvoorwerpen die op het water in de vijver bleven konden drijven. Ik heb er zulke leuke herinneringen aan.”

Verliefd op het huis in Aldeboarn

Jaren geleden sloeg haar man Guus de krant open en zag hij dat er een turfpakhuisje in Aldeboarn te koop was. Guus en Ardy woonden toen met hun zoontjes in Oss. Ze hadden een week vakantie over en sprongen in de auto om het huis in Friesland te bekijken. Guus wilde al langer een vakantiehuisje, maar Ardy was helemaal niet zo enthousiast over het idee om op vrije dagen altijd naar dezelfde plek te moeten gaan. Eenmaal in Aldeboarn aangekomen, was ze verkocht.

“We kwamen hier net met de Gondelvaart! Alle huizen waren versierd. Ik zag kinderen die vanaf de kade de vaart in sprongen. Het was alsof ik in de jaren dertig terechtgekomen was. De eenvoud viel me op, en hoe mensen het met elkaar leuk maakten. En dit huis, ik werd er verliefd op.” Ardy herinnert zich, dat het in het dorp wel even een ding was, toen het huis als vakantiehuis verkocht werd. Want hoe verhoud je je tot je dorpsgenoten als je er maar af en toe bent? “Vanaf het begin is het voor mij dan ook belangrijk geweest om iets toe te voegen aan het dorp. Ik ben iemand die creativiteit wil delen.”

Poppenkasttheater

Ardy haar ogen beginnen te twinkelen als ze begint te vertellen over haar kunstprojecten. “Toen we in Aldeboarn kwamen, heb ik mijzelf afgevraagd: ‘Wat kan ik hier met mijn creativiteit?’ Er was een oude bakkerij, een anti-kraakpandje. Daar ben ik mijn bronzen beelden tentoon gaan stellen. Op de zolder was ruimte over. We hadden net een gondelvaart gehad, en ik had meegeholpen. Er waren nog panelen over en ik dacht, weet je wat? Ik maak van die panelen een decor voor een poppenkasttheater. Mijn eigen kinderen, die toen nog klein waren, vonden dat leuk. Op mijn werk in Oss maakte ik stiekem het decor en de kinderen van school gaf ik opdracht om poppenkastpoppen te maken. De boekingen deden we online en mijn man zorgde voor de muzikale omlijsting. Zo zijn we begonnen met voorstellingen te geven. Het was zo gaaf om te doen. Privé, werk en hobby, het is bij mij altijd een organisch geheel geweest.”

Oppassen op de kleinkinderen

Helaas werd het pand waar Ardy haar beelden exposeerde en de poppenkastvoorstellingen hield, verkocht. Ze moest stoppen. “Toen heb ik wel een traantje gelaten. Er kwam een einde aan die periode van creativiteit en alle poppen liggen nu in een koffer op zolder. Ik heb overwogen of ik door wilde gaan met het maken van bronzen beelden. Het was heel leuk, maar je moet ook zakelijk zijn, want brons kost geld. En ik leef niet van mijn kunst, ik doe het voor de lol. Daar komt bij, dat ik in het verleden veel kunst gemaakt heb en dat vraagt ook om ruimte in huis. Ik heb het roer omgegooid. Ik ben een hele tijd gaan filmen, meestal zo rond de gondelvaart. Maar de klad kwam in dat filmen. We werden opa en oma, en ik ging op de kleinkinderen passen, die deels in Brabant wonen. Ik kon niet meer zo vaak in Aldeboarn zijn.”

Tekentablet

Guus en Ardy hebben twee zonen, die beide met een meisje uit Friesland thuiskwamen. Zoon Tom woont met zijn vrouw tegenover hen, aan de andere kant van de vaart. Loek woont met zijn vriendin in Oss. ,,Ik ben oppas-oma hier én in Oss. En is Oss is het derde kleinkind op komst! Daarnaast heb ik in Brabant de zorg voor mijn moeder van 92 jaar. Aldeboarn en Oss trekken even hard aan mij. Ik leid een gespleten leven en daar zitten nadelen aan. Het is wel elke keer een feestje als we in Aldeboarn komen. Ik raak hier geprikkeld om te creëren, om dingen te maken. Alhoewel ik met pensioen ben, verveel ik me geen dag. ‘Dat je ooit gewerkt heb’, zeggen we wel eens.”

Toen Ardy bijna met pensioen ging, zocht ze een hobby erbij, bij voorkeur iets wat weinig ruimte inneemt. “Ga maar weer eens tekenen, zei mijn man. Ik kreeg van hem een tablet met een tekenprogramma er op.”

Creativiteit geeft vertrouwen

Ardy wil iets persoonlijks vertellen, maar twijfelt of ze het zal delen. Ze schiet vol. “Ik heb borstkanker, sinds februari van dit jaar. Er was een bevolkingsonderzoek en ik ben eruit gepikt. Op Valentijnsdag kreeg ik het te horen. Het ging razendsnel en de oncoloog zei, dat ze me beter ging maken. Daar heb ik mij aan vastgehouden. Mijn gezin en kleinkinderen, en het creatief bezig zijn hebben me erdoorheen getrokken.” Inmiddels heeft Ardy een operatie en chemokuren achter de rug, en gaat ze starten met bestralingen. Ze is terughoudend als ze over de ziekte vertelt. “Ik wil niet dat mensen mij zielig vinden. Ik heb het geluk dat de oncoloog mij goede vooruitzichten gaf en dat mijn lichaam verder nog gezond is. Tot nu toe slaan de behandelingen goed aan en heb ik mij nog geen dag ziek gevoeld. Creativiteit geeft mij afleiding en vertrouwen.”

Kikkerbilletjes

Sinds de diagnose is Ardy begonnen te tekenen op haar tablet en zag haar eerste kinderboek ‘Kikkerbilletjes’ het licht. “Ik wandelde op een avond het dijkje af en de lente zat er aan te komen. Straks komen de kikkers weer, dacht ik. Ik begon te fantaseren over hoe een kikkerleven eruit ziet. Het verhaal gaat over Doortje en Droes, en over hun kinderen. Rien de Reiger is het grote gevaar. Ik heb het gemaakt, omdat ik nu oma ben. Ik wil graag, dat oma haar verhalen blijvend zijn.”

Ardy is inmiddels bezig met haar tweede kinderboek. Het illustreert hoe Ardy Proot alles in haar leven met lichtheid weet te benaderen. “Ik heb een rijk leven, met ups en downs. Dat maakt je meer mens. Ik ken veel facetten van het leven en verlies me graag in de leuke kant. Het geheim is om te blijven spelen, en je er niet voor te schamen.”

Door Marije Nutma Foto: Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma