CBS De Roerganger is kindertalentenfluisteraarschool “Een kind is meer dan de bovenste vier centimeter!”

HEERENVEEN - Op 19 juni 2019 zaten directeur Hanneke Henneveld en haar docententeam van CBS De Roerganger in de wijk De Greiden in Heerenveen ademloos in de zaal van De Rinkelbom te luisteren naar het verhaal van de Vlaamse pedagoog Luk Dewulf. 

Ze wisten meteen: “Dit is het! Deze richting willen wij op met onze school!” Nu, twee jaar later, is het zover: De Roerganger is één van de eerste scholen in Friesland die zich ‘kindertalentenfluisteraarschool’ mag noemen. Een hele eer natuurlijk. Maar wat betekent dit?

Hanneke Henneveld woont met veel plezier met haar gezin in Oranjewoud. Ze zit inmiddels alweer 29 jaar in het onderwijs, waarbij ze begon als leerkracht, vervolgens intern begeleider en leidinggevende werd én nu directeur is. Daarnaast volgt ze op dit moment nog een master pedagogiek. Ze staat bekend als een mensenmens die graag een beetje anders is dan de rest. En laat daar het hele kindertalentenfluisterverhaal nu goed bij passen.

“Ik geloof niet in toeval”

Hanneke vindt het belangrijk om naar het gehele kind te kijken. Een veelgehoorde uitspraak is: “Een kind is meer dan de bovenste vier centimeter!” Als ze vier jaar geleden directeur wordt van De Roerganger gaat ze met haar team een veranderproces in. “We waren bezig met een plan voor de komende jaren te schrijven. Welke kant willen we op? Ik geloof niet in toeval; het móést zo zijn dat we bij de lezing van Luk Dewulf aanwezig waren.”

Het team wist namelijk al zeker: wij willen eerlijk voor kinderen zijn. Niet iedereen langs dezelfde meetlat leggen. Dus zijn ze een aantal jaren geleden al overgestapt op ROUTE 8 eindtoetsen en afgelopen jaar een diatoets in plaats van citotoetsen. Hanneke: “Ieder kind heeft zijn/haar eigen groeilijn. Natuurlijk wil de inspectie nog groepsgemiddelden, schoolgemiddelden en trendanalyses, die krijgen ze netjes. Maar wij willen juist naar het individu kijken waarbij wij het leerpotentieel in kaart brengen. Daardoor krijg je hele andere gesprekken met kinderen. Je neemt kinderen mee in hun groeiproces. Het team vindt het belangrijk dat ieder kind op zijn/haar eigen niveau kan uitstromen. Als jij maar eruit haalt wat in jou zit!”

Tien tot vijftien talenten

“De hele werkwijze van Luc DeWulf is gericht op: wat kan wel? Wat is de sterke kant van het kind? Waar worden ze veerkrachtig van? In plaats van steeds kijken naar wat niet goed gaat. Talenten zitten niet alleen op sport of muziek, maar juist op het hele wezen van het kind. Hoe gaaf is het als je tijdens je schoolcarrière geraakt wordt door een leerkracht die jouw talenten herkent? En niet pas bij bijvoorbeeld de eindmusical!” Deze manier van werken komt voort uit de positieve psychologie. Doordat kinderen aan hun goede kant, hun talent, werken, krijgen ze meer veerkracht om om te gaan met hobbels. “Als je hier de hobbels aankunt, dan kun je in je latere leven ook beter de bergen aan”, meent Hanneke Henneman in alle overtuiging.  

Iedereen heeft zeker wel tien tot vijftien talenten, meent Hanneke. Wat zijn die van Hanneke zelf? “Ik ben onder andere een mooimaker, foutenspeurneus, positivo, bezige bij, stille helper en een kansengever. Je mag van mij twintig keer mislukken en 21 keer opnieuw proberen.” Een tijdje geleden kreeg Hanneke een compliment van één van haar leerlingen terwijl ze de 39 talentenkaarten in de gang ophing. “Juf, ik vind jou een vertrouweling.” Dat deed haar natuurlijk goed. Ze vindt het ook belangrijk om alle 213 kinderen bij naam te kennen én enkele talenten.

Ideeënfontein en kennisspons

Inmiddels heeft de kinderalentenfluisteropleiding het onderwijs op de school veranderd. Natuurlijk wordt er ook nog ‘gewoon’ rekenen, taal, lezen en schrijven gegeven. Maar elke middag wordt er aan de talenten van kinderen gewerkt, bij het vak wereldoriëntatie bijvoorbeeld. In samenwerking met Ateliers Majeur en de combinatiefunctionaris cultuur wordt er gewerkt aan een verdiepingstraject tussen cultuureducatie en talentleren. Herkent de docent iets in het kind? Dan wordt het meteen gedeeld: “Ik vind jou wel een ideeënfontein” of “Jij bent echt een kennisspons.”

Overigens is het talentgericht werken niet alleen goed voor de kinderen, maar ook voor het team, volgens Hanneke. Ze kunnen verder bouwen op elkaars talenten, nu die bekend zijn. En dan is het prima als je een ideeënfontein, maar geen uitvoerder bent. Dan accepteer je dat én help je elkaar verder.  

Luk Dewulf

De Vlaamse pedagoog Luk Dewulff heeft een aantal jaren geleden samen met zijn stagiaire uit Heerenveen, Marit Swarts, de kiem gelegd voor het kindertalentenfluisteren. Zelf was Luk Dewulff niet zo succesvol op school, tot zijn achttiende. “Ik dacht dat ik altijd dom, middelmatig en waardeloos was. Pas op de universiteit ontdekte ik mijn talenten tijdens mijn studie pedagogische wetenschappen. Ik wens ieder kind toe dat dit eerder ontdekt wordt, dat ze voor hun twaalfde jaar iemand ontmoeten die hun talent ziet én aanwakkert. Zodat ze in hun latere leven iets gaan doen wat bij hen past, waar ze voldoening uithalen. Wij geloven dat je hiermee burn-outs en depressies kunt voorkomen.”

Uit honderden gesprekken heeft Luk Dewulff 39 talentwoorden gedestilleerd. Die talenten zijn zelf soms lastiger te vinden omdat het zaken zijn die jou moeiteloos afgaan én jouw voldoening opleveren. Je bent zelf vaak de laatste die het door heeft, meent Luc. Je hebt het nodig dat iemand anders tegen jou zegt: ‘Weet je wel dat wat je net deed bijzonder is?’ Dit kan gaan over een tekst schrijven, of over de manier waarop je tussenkomt in conflicten, de manier waarop je iemand troost of iemand helpt om iets te leren. Luk vond het super om met het team van De Roerganger aan de slag te gaan. Helaas moest dit via Zoom, maar toch voelde hij zelfs door het scherm hun enthousiasme!

Door: Janita Baron