Grootschalig experiment bij Haskerdijken: kunnen patatbakjes groeien op Fries weidegebied?

Algemeen
Janna van der Meer (rechts) op haar stuk land (Foto: Omrop Fryslân)
Janna van der Meer (rechts) op haar stuk land (Foto: Omrop Fryslân)

HASKERDIJKEN - Het is een uniek experiment: nog nooit is geprobeerd om op zo’n grote schaal lisdodden te kweken.

Die plant kan onder andere gebruikt worden als grondstof voor onder meer patatbakjes. Ze zijn ook goed voor de natuur, maar het is nog niet mogelijk om ze op grote schaal te kweken. Een bedrijf uit Haskerdijken wil dat veranderen.
 
Er is van alles te bedenken, zegt Janna van der Meer van het bedrijf. ‘Je kunt er niet alleen patatbakjes van maken, maar ook vouw- of isolatiemateriaal. Je kunt ze zelfs verhakken en gebruiken als strooisel in de stal, of gebruiken als potgrond.’

De plant groeit in natte veengrond. Daarom zijn er veel boerenbedrijven die het niet aandurven, zegt deskundige Ella de Hullu. ‘Er zijn nog een heleboel boeren die hier niet aan toe zijn. De stap om je perceel onder water te zetten, is best een hele grote.’

Het kweken van lisdodden is goed voor de natuur. Doordat de veengrond natter wordt, is er minder sprake van oxidatie: daardoor vermindert de uitstoot van broeikasgassen en houdt de bodemverzakking op. Daarnaast zorgt de plant er ook voor dat het water schoner wordt.
Het bedrijf van Van der Meer heeft een hectare land ingezaaid. Met de hand. De zaadjes gaan in een gieter met water, en zijn zo verspreid over het veld.

Eigenlijk is het te veel werk om deze methode op grote schaal toe te passen, zegt De Hullu. ‘Stap één is natuurlijk dat we overgaan van het planten van zaden naar het zaaien van zaden.’

‘Als je ze kunt oplossen in water, dan kan je ze ook mechanisch gaan verspreiden. De vraag is of dat lukt.’
 
Als de zaadjes eenmaal uitkomen, begint het pas echt, zegt Van der Meer. Het leveren van constante kwaliteit in zorg. Maar ganzen vormen ook een probleem. ‘We zitten hier in een ganzengebied, en die houden wel van dergelijke kleine plantjes. ‘Wij kunnen hier niet dag en nacht rondlopen om ze weg te vegen.’
 
Resultaten van de proef moeten uitwijzen of het telen van de lisdodden voldoende rendabel is, zegt Van der Meer.
‘We denken wel dat het toekomst heeft, maar hoelang het duurt en wanneer je er echt aan verdient, dat weten we niet. Dat is uiteraard ook het lastige, want las je geld wilt verdienen, kun je toch het beste gewoon koeien gaan melken.