Column Josko-Corona: what is seen can’t be unseen

columns
Afbeelding

De eerst volgende keer dat je voorbij de bioscoop loopt durf ik te wedden dat je aan me denkt. En de keer erop misschien ook wel. Filmposters. Allemaal oranje met blauw. Want wat je eenmaal inziet, kun je niet meer ongezien maken. Een lange inleiding om te komen waar ik heen wil: corona. En ons leven dat stilstaat. Eigenlijk de wereld die stil is gezet. Collectief. Als cliënten bij ons komen voor coaching of hulpverlening zijn zij vaak ook op de één of andere manier stilgezet. Ze zijn het spel dat ze dagelijks speelden zat geworden, of zijn op een andere manier aan de zijlijn gezet. Ze hebben allemaal gedwongen pauze. En als meespelen niet vanzelfsprekend meer is sta je plotsklaps op een breuklijn. Je kunt het spel beter overzien, omdat je niet meer zoals vroeger als vanzelfsprekend opging in je rol én je ziet tegelijkertijd dat er meer is.

Sneek-Het is drie maanden geleden dat ik de trappen van CineSneek opliep om met een doos popcorn op schoot anderhalf uur te kijken naar iets dat veel weg heeft van ons dagelijkse acht uur journaal: onwaarschijnlijk, maar spannend. Toen ik afgelopen week langs de bioscoop liep was de deur dicht en zag ik posters met hartjes op de ramen geplakt. Een mooi gebaar. Wie beter kijkt ziet nog meer: filmposters. Veel. Bijna alle filmposters die vanuit Hollywood onze kant opkomen hebben één ding met elkaar gemeen. Eigenlijk hebben ze maar twee kleuren. Misschien is het je al eerder opgevallen, misschien ook niet. Oranje en blauw overheersen vrijwel altijd de hele poster. De maker wil dat we zijn werk associeren met mensen (acteurs) en oranje lijkt het meest op de kleur van de menselijke huid (ik weet het, dat is niet altijd zo). Waarom blauw? Omdat blauw de kleur is die oranje complementeert. Daarmee bedoel ik dat het contrast van oranje het mooist uitkomt naast blauw. En die kleuren creëren samen een gevoel van harmonie. En dat willen we, een evenwichtig spel van kleuren op ons netvlies.

Meer dan het vertrouwde speelveld. Meer dan die bekende positie die je altijd innam. Afstand creëert een ander perspectief en daarmee nieuw inzicht, ook als dit inzicht je niet altijd even vrolijk (of zelfs triest) maakt. Dit inzicht neem je mee, of je het nu leuk vindt of niet. En dit heeft gevolgen. Het is bijvoorbeeld de reden dat mensen na een verhuizing gaan scheiden, na een lange vakantie plotseling ontslag nemen, of na een ziekte ineens heel anders in het leven staan. Ze kwamen even los van alles. En konden daarna op de een of andere manier niet meer terug. De wereld heeft nu collectief pauze. De vraag is of we straks met z’n allen nog terug kunnen naar hoe het voor corona was. Het zou mij persoonlijk niet verbazen als we in de nabije toekomst een scheidingsgolf zouden zien, of een groep werknemers die massaal burn-out gaat als ze straks weer aan het werk moeten. Misschien zullen we anders omgaan met spanning en ontspanning, ons bijvoorbeeld meer bewust zijn van de negatieve gevolgen van het vaak en ver op vakantie gaan.

We zien nu wat het massatoerisme heeft gedaan met ons ecosysteem en hoe positief minder reizen uitpakt voor de walvissen die terugkeren naar de Adriatische zee. We zien dat de sterren weer zichtbaar zijn vanuit steden als Londen en Parijs, doordat we minder in de file staan op weg naar ons werk. Misschien zien we zelfs in dat thuis dineren ontzettend intiem kan zijn, juist zonder druk geroezemoes en een professionele kok die het eten bereidt. Tenminste, als we de tijd nemen om goed te koken. En dat kan nu weer. We zien door corona eigenlijk in dat we het zelf leuk moeten en leuk kúnnen maken. Iedereen is teruggeworpen op zichzelf. We weten nu dat we tot veel meer in staat zijn dan we dachten. Kijk naar alle creatieve oplossingen die we verzinnen om de anderhalf meter maatschappij leefbaar te maken.

We gebruiken onze fantasie en onze vindingrijkheid meer dan ooit. En dat voelt goed. Het zorgt voor een rijkere innerlijke belevingswereld. Een belevingswereld die minder afhankelijk is van uiterlijk vertoon en manische consumptiedrift. Natuurlijk zijn er tegenbewegingen die ervoor zorgen dat we niet allemaal uitsluitend nog biologische groenten uit eigen moestuin plukken en op een picknickkleed samen met een lekkere fles vlierbessenwijn soldaat maken.

Nee. Als ik denk aan de economische situatie, zou het mij niet verbazen dat veel mensen een vaste baan juist zullen koesteren. Ook al snappen ze nu beter dan ooit dat het juist de mooie auto’s, grote huizen en verre reizen zijn die hen gevangen houden in de ratrace. Het laatste waar zij in deze onzekere tijden aan zullen denken is ontslag nemen. En ook zullen er genoeg stellen zijn die in deze crisis juist naar elkaar toe zijn gegroeid zijn in plaats van uit elkaar (geen scheidingsgolf maar een babyboom over negen maanden). Maar zelfs als ik dat alles meeweeg kan het onderaan de streep niet hetzelfde worden als voor corona: what is seen, can’t be unseen.

Josko is werkzaam bij Univogue, als gecontracteerd zorgaanbieder in Súdwest-Fryslân helpt Univogue -bij een veelvoud aan hulpvragen- jongeren en volwassenen GRIP krijgen op hun leven. Meer weten? www.Univogue.nl

Foto: Jolanda Siemonsma Fotografie

Afbeelding