Column Sarah Storm- Een kijkje in de keuken

Opa’s en oma’s die kleinkinderen niet kunnen omhelzen, vrienden die een eindje gaan wandelen maar anderhalve meter afstand van elkaar moeten houden. De mens blijkt over het algemeen toch echt wel een kuddedier. Hoe doen wij dat als coaches en hulpverleners? Vallen wij onder de zogenaamde contactberoepen? In ons werk hoeven we niet fysiek dichtbij een ander te komen om verbinding te maken. Dat scheelt. Dat we ruime ervaring hebben met alternatieve manieren van gespreksvoering helpt ook. De e-coaching was altijd al onderdeel van ons werk als coach en hulpverlener, doordat wij ook cliënten in andere delen van Nederland of in het buitenland begeleidden. Sinds de Corona-crisis zijn ook alle ‘normale’ face-to-face contacten overgegaan op e-coaching. Tsja. Een pratend gezicht dat over een lijntje gaat. Is iedereen hierover even enthousiast? Mwah. Waar een aantal cliënten in eerste instantie sceptisch was en het einde van de lock down het liefst wilde afwachten, is ook deze groep naarmate het allemaal langer ging duren toch eens gaan experimenteren. Ze zijn nu erg enthousiast. Contact vanaf huis voelt veilig en ook voelt het verrassend ‘echt’. Ook voor ons. Ik herinner me mijn eerste online sessie, een aantal jaar geleden: ik strekte tijdens het gesprek mijn been en trok het geschrokken terug omdat ik dacht dat ik tegen het been van mijn cliënt aanschopte, terwijl ik gewoon achter mijn bureau zat dat tegen de muur aanstond! Zo echt en intuïtief kan het staren naar een beeldscherm dus voelen. Vanaf dat moment was mijn scepsis verdwenen.

Sneek-Het komt in ieder gesprek naar voren: hoe lang gaat dit nog duren? Ik heb het niet over de lijnen die winkels op de grond trekken of over die vakantie naar een ver land. Nee, hoe lang nog voordat dit circus van afstand houden eindelijk voorbij is? Het antwoord dat we steeds krijgen is schokkend, niemand schijnt het echt te weten. Terwijl de ene helft van het land verwacht dat alles na de zomer weer business as usual zal zijn, vreest de andere helft een tweede verspreidingsgolf van het virus, erger dan de eerste omdat de besmettingshaarden nu overal in ons land te vinden zijn. Roept de één dat dit niet uitmaakt omdat we groepsimmuniteit opbouwen, dan hoor ik van de andere kant dat er geen enkele reden bestaat om aan te nemen dat je maar één keer corona kunt krijgen. Kortom, niemand weet eigenlijk écht waar hij aan toe is. Dit virus drukt ons steeds opnieuw met onze neus op de feiten: het leven is geen sprint maar een marathon. En zelfs als dit spel van lock-down-in, lock-down-uit zoals sommige pessimisten voorspellen één tot twee jaar gaat duren, redden we het ook wel met steriele winkelwagen en plexiglas bij de kassa’s. Sterker, ik durf wel te stellen dat we het een paar jaar ook prima redden zonder nieuw paar schoenen of weekendje weg. Wat missen we wél echt? Elkaar.

Nu we een tijdje onderweg zijn geven cliënten aan weinig verschil te ervaren en e-coaching een goed alternatief te vinden. Het scheelt hen bijvoorbeeld ook reistijd. Ook voor ons zitten er positieve kanten aan. Het biedt meer vrijheid en het werkt efficiënter, doordat al tijdens het gesprek begonnen kan worden met de rapportage. De administratielast neemt daarmee af, waardoor we ruimte kunnen maken voor meer cliënten op een dag.

Is het dan alleen maar een succesverhaal? Nee. Voor een groot aantal cliënten is het een goed alternatief, maar e-coaching kan niet alle gesprekken vervangen. Bij cliënten die bijvoorbeeld voor emotioneel zware problemen staan, minder digitaal vaardig of eenzaam zijn, is menselijk contact niet te vervangen door een beeldscherm.

Technisch gezien vraagt het weinig aanpassingen, iedereen met een goede internetverbinding en heldere camera kan ermee uit de voeten. Dat beeldbellen fijner is dan een telefoongesprek is wel iets dat als een paal boven water staat: non-verbale taal kan zo alsnog opgemerkt worden. Maar ook los daarvan doet e-coaching een groter beroep op de luistervaardigheid en opmerkzaamheid van de hulpverlener dan het face-to-face contact dat vroeger normaal was. Je pikt lichaamstaal net iets minder volledig op doordat een groot deel van het lichaam niet in beeld is en dat dien je te compenseren door dat gedeelte dat je zintuigen wel oppikken nog scherper waar te nemen. Voor mij is e-coaching nu al niet meer weg te denken uit onze dienstverlening, dus ook als dit een marathon blijkt te zijn, zoals sommigen voorspellen: wij zijn er klaar voor.

Sarah Storm is coach bij Univogue (univogue.nl). Als gecontracteerd hulpverlener worden trajecten van Univogue vergoed in heel Súdwest-Fryslân. 

Foto: Jolanda Siemonsma Fotografie