Commissaris Brok in nieuwjaarstoespraak: grootschalige opvang heeft geen toekomst

Politiek
Foto Henk van der Veer
Foto Henk van der Veer

LEEUWARDEN- We luisteren minder en praten meer, terwijl we elkaar de ruimte moeten geven en meer oog voor elkaar moeten hebben. Dat zegt commissaris van de Koning Arno Brok in zijn nieuwjaarstoespraak.

In zijn toespraak is Brok kritisch op de manier waarop vluchtelingen worden opgevangen in Nederland. Fryslân vangt in verhouding veel vluchtelingen op, zegt Brok. Dorpen en steden waar vluchtelingen zijn ondergebracht tonen veerkracht.

Dit jaar zal er opnieuw een beroep op onze provincie worden gedaan. Alle burgemeesters hebben aangegeven dat ze met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in gesprek willen.

‘Niet goed voor draagvlak’

Maar het COA gaat niet altijd in op aanbiedingen die ze krijgen. Als het om relatief kleine opvangplekken gaat, kan het niet uit. ‘De bedrijfseconomische benadering van het COA voor grootschalige opvang heeft geen toekomst’, zegt Brok. ‘Het ondermijnt het draagvlak.’

Brok is ook ‘coronamoe’. Hij bedankt in zijn toespraak de zorgsector en de GGD Fryslân. ‘Al twee jaar werken zij zich een slag in het rond. Ze verdienen onze waardering en respect.’

De commissaris baalt er ook van dat de middenstand, horeca en met name de culturele sector in de lockdown worden getroffen. ‘Het is pijnlijk om te zien dat in België de culturele sector in de lockdowns wel open bleef. ‘

Als het aan Brok ligt, krijgt de kunst de ruimte. ‘Cultuur kan helpen om antwoorden te vinden en is elementair voor maatschappelijke samenhang in onze provincie.’ Hij staat ook stil bij het overlijden van Joop Mulder, begin 2021. ‘We blijven dankbaar voor wat hij voor de cultuur in Fryslân heeft gedaan.’

Toch kijkt Brok met optimisme naar 2022. ‘Het gaat de goede kant op. De boostercampagne is op gang gekomen. En ik voel de energie en veerkracht bij bedrijven en organisaties die zich hebben aangepast aan deze tijd.’

Over het regeerakkoord is hij ook positief: dat biedt volgens Brok perspectief voor Fryslân. Vooral het verbod op gasboringen in het Waddengebied en de herziening van de stroomkabel door Schiermonnikoog is goed nieuws. ‘Windenergie op zee is prima, maar dat mag niet ten koste gaan van ons Unesco Werelderfgoed.’

Ruimte geven aan boeren

In het nieuwe kabinet komt er een minister voor landbouw. Mooi, vindt Brok, maar het mag niet leiden tot extra regeldruk of beperkingen. ‘In Fryslân moet er ruimte blijven om boer te zijn en te blijven. Zij leveren de beste producten, zijn van economisch belang en ook belangrijk voor de sociaal-maatschappelijke structuur.’

Fryske taal

Ta beslút giet Brok yn op de Fryske taal. Sa is er tefreden mei hoe’t Kneppelfreed betocht wurdt: der wie mear omtinken foar de takomst en de posysje fan de Fryske taal as by de betinking fan 20 jier lyn.

25 jier foar Kneppelfreed hold pater Titus Brandsma in Frysktalige preek by de earste nasjonale bonifatiusbeafeart yn Dokkum, merkt Brok op. ‘Brandsma pleite doe al foar taalûnderwiis yn it Frysk. Hast hûndert jier lyn dus! Brandsma wie syn tiid fier foarút, ûnder oare wat it Frysk en de parsefrijheid oanbelanget.’

Tot slot gaat Brok in op de Friese taal. Zo is hij tevreden met hoe Kneppelfreed wordt herdacht: er was meer aandacht voor de toekomst en de positie van de Friese taal dan bij de herdenking van 20 jaar geleden.

25 jaar voor Kneppelfreed hield pater Titus Brandsma een Friestalige preek bij de eerste nationale bonifatiusbedevaart in Dokkum, merkt Brok op. ‘Brandsma pleitte toen al voor taalonderwijs in het Fries. Bijna honderd jaar geleden dus! Brandsma was zijn tijd ver vooruit, onder andere wat betreft het Fries en de persvrijheid.’

Volgens Brok was Brandsma de grootste Fries van de twintigste eeuw. ‘In zijn strijd tegen onrecht heeft hij de hoogste prijs moeten betalen. Titus is er altijd van overtuigd geweest dat liefde alles kan overwinnen.’ De commissaris hoopt dat Brandsma dit jaar heilig wordt verklaard.