Cover verhaal: Esma Luzizila

Esma Luzizila woont aan de rand van Witmarsum. Ze maakt een bescheiden indruk. “Wil je wat drinken? Koffiezetten heb ik nog niet zoveel ervaring mee. ”Ze lacht. “Eerlijk gezegd moet ik nog veel leren in de keuken. Nu ik op kamers woon in Amsterdam, ben ik daar wel achter gekomen. Ik vind het nog een hele prestatie om een maaltje te koken.” Ze vertelt over haar deelname aan de verkiezing van ‘Miss Teen Friesland’, nu twee jaar geleden, en hoe dat haar in Amsterdam bracht.

Contract

Esma: “Wachten duurt altijd lang. Nadat er al verschillende namen waren genoemd, begon ik mijn tas in te pakken om weer naar huis te gaan. Op het allerlaatst werd mijn naam omgeroepen. Dat had ik niet verwacht. Opnieuw mocht ik naar voren komen, dit keer op een podium. Ik kreeg een sjerp om en werd één van de finalisten van Friesland. Een hele eer. We kregen te horen wat er van ons werd verwacht, we moesten een contract tekenen waarin we toezegden op bepaalde trainingen aanwezig te zijn, zoals leren lopen op een catwalk, verschillende fotoshoots. We moesten toezeggen zorgvuldig om te gaan met social media. Zo mochten we geen foto’s plaatsen dat we dronken zijn, we hebben een voorbeeldfunctie.”

Esma in de mode-industrie

“De prestatie van de finale heeft er wel een steentje aan bijgedragen om naar Amsterdam te gaan. Daar volg ik nu anderhalf jaar de hbo-opleiding Amsterdam Fashion Institute. Iets met kleding en mode doen heeft me altijd wel aangesproken. Niet dat ik het van huis uit heb meegekregen, dit is blijkbaar echt iets van mezelf. Om alleen heel gestructureerd en netjes aan het werk te gaan en mode te ontwerpen, dat zit er bij mij niet in. Daarvoor ben ik te veel een chaoot. Ik weet van mezelf dat ik een mensenmens ben. Ik vind het heerlijk om tussen andere mensen te zijn, dus als ik al iets met mode wil, dan eerder om die mode onder de aandacht te brengen bij mensen. De opleiding in Amsterdam heeft ook een marketingrichting, ze noemen dat ‘branding’. Die richting heb ik nu gekozen en bevalt me heel goed.”

Netwerkje

“Hoe het was om als meisje uit Witmarsum opeens naar Amsterdam te gaan? Ja, die overgang was natuurlijk heel groot. Het was maar goed dat ik het in het eerste jaar niet heel erg druk had voor mijn opleiding, dat gaf me de tijd om aan deze overgang te wennen. Tijdens de finalerondes voor Miss Teen of Friesland 2020/2021 ontmoette ik een andere finaliste waarmee ik bevriend raakte. Een vriend van haar woont in Amsterdam. Al gauw zocht ik hem op en raakte daarmee bevriend. Hij heeft me in contact gebracht met zijn vrienden waardoor ik nu een heel netwerkje aan het opbouwen ben. Dat geeft me langzamerhand wel het gevoel dat ik me thuis begin te voelen. Gek genoeg bouw ik nog niet echt vriendschappen op met medestudenten. Stuk voor stuk zijn het allemaal aardige mensen, maar op de een of andere manier is dat er nog niet van gekomen.”

LHBTIQ

“Het is overigens wel bijzonder wat voor mensen er op de opleiding afkomen. Het ligt natuurlijk voor de hand dat het meer meiden trekt dan jongens en de jongens die er al op afkomen, zijn vaak ‘queer’. Sowieso is het gehalte LHBTIQ erg hoog in de opleiding. Ze spreken allemaal heel open over het onderwerp. Je merkt dat bij mijn studiegenoten, maar trouwens ook in de hele mode-industrie, LHBTIQ steeds normaler wordt. Zoals het nieuws over dat meisje dat in elkaar geslagen werd omdat haar gevraagd werd of ze jongen of meisje is. Dat nieuws komt hard aan en mensen trekken gauw hun bek open over wat ze daarvan vinden. Dat merk ik bij mezelf ook. Het triggert mij als ik zulk nieuws hoor en dat roept iets activistisch bij me op. Op zulke momenten droom ik dat ik mijn werk in de mode kan combineren met activisme. Dat ik mag werken voor een merk dat zich uitspreekt tegen maatschappelijke problemen.”

Opleiding in opspraak

Het Amsterdam Fashion Institute kwam in maart vorig jaar negatief in het nieuws vanwege de vele studenten die klaagden over de onveilige cultuur. Een van de dingen die werd genoemd, is dat studenten publiekelijk worden afgekraakt en dat de werkdruk ontzettend hoog is.

Esma: “Dat heb ik zelf ook meegemaakt. Om een voorbeeld te geven: ik kreeg na een presentatie vooral kritiek op de toon van mijn stem. Die zou veel te monotoon zijn en daardoor niet aantrekkelijk genoeg om de presentatie aantrekkelijk te maken. Die kritiek kwam best hard binnen, maar tegelijk besefte ik ook dat het heel belangrijk is in deze wereld hoe je iets presenteert. Het gaat allemaal om uiterlijk vertoon, dus daar hoort je stem ook bij. Ik realiseerde me dat die kritiek niet bedoeld is om mij aan te vallen, maar om te laten zien wat goed werkt in de wereld waar ik zo meteen wil werken. Tja, en dan moet je leren om met zulke harde kritiek om te gaan.”

Zelfstandiger

Ik ben daardoor wel harder geworden en zelfstandiger. Zelfs zoveel dat mensen die ik hier in Witmarsum goed ken, opmerken dat ik veranderd ben. Ik trek me minder aan van wat anderen van me vinden. Ook bijvoorbeeld in de kleding die ik draag. Voor de omgeving hier is dat soms erg gedurfd, terwijl ik in Amsterdam niet opval. 

Wat trouwens ook één van de dingen is die ik fijn vind aan de Randstad: ik wordt veel meer uitgedaagd om mezelf te ontdekken en uit te proberen wie ik wil zijn. In een korte tijd heb ik mezelf op deze manier veel beter leren kennen. Die boodschap wil ik meegeven aan de lezer. Houd je niet in, vecht voor je droom. Veel mensen durven niet uit hun comfortzone te treden. Dat is eerst eng, maar ik word er altijd blij van. Daardoor maak je nieuwe dingen mee. Je wordt er zelfstandiger van en leert nieuwe mensen kennen. Je krijgt veel meer ervaringen.”

Sexy voor jong gelovige vrouwen

Op dit moment werkt Esma voor haar opleiding aan een bijzondere opdracht. “Voor het merk Guess zijn we een collectie aan het creëren, waarin we ‘sexy’ een andere definitie geven. Onze doelgroep is jong gelovige vrouwen. We hebben ons inmiddels verdiept in deze doelgroep. Mijn groepsgenoot is er echt op uit geweest om deze doelgroep te interviewen zodat we hun wensen beter in beeld hebben. Nu zijn we bezig hoe we het merk en de collectie zo kunnen presenteren dat die doelgroep dit wil hebben. Een hele leuke uitdaging.”

Wat de toekomst brengt, laat zich nog raden. “Ik had in eerste instantie het idee om in Parijs stage te lopen bij de Parijs Fashion Week, maar ik denk niet dat dit heel realistisch is. De meeste Fransen kunnen niet goed Engels en om nou naar het buitenland te verhuizen, zie ik ook niet zo zitten. Ik begin me steeds meer thuis te voelen in Amsterdam, dus als ik in die omgeving iets kan vinden, past dat me beter. Nu is het nog zoeken naar een merk dat iets van dat activistische heeft wat ik zoek. Als dat lukt, ben ik precies waar ik wil zijn.”