Face to Face: Hansje Busquet-de la Porte: Een kleurrijke kunstenares uit Oudemirdum

grootdefryskemarren
Afbeelding

Hansje Busquet-de la Porte is een kleurrijk kunstenares die inmiddels 25 jaar midden in de bossen van Oudemirdum woont, samen met haar man Rob Busquet. Bij binnenkomst word ik enthousiast begroet door teckel Sofie. We nemen plaats in de gezellige serre die direct grenst aan de woonkamer. Er staan opvallend veel kasten die vol staan met boeken en er staat en hangt ook veel kunst. Mijn oog valt op een prachtig mozaïek beeld; eigenlijk kan ik mijn ogen er niet vanaf houden. Hansje begint te vertellen over haar leven, haar interesses en haar werk. Het wordt een mooi gesprek met wijze levenslessen.

Hansje de la Porte (1947) is geboren en getogen in Oud-Loosdrecht. Hier groeit ze op bij haar ouders en zus en later komt daar nog een broertje bij. Wanneer ze zes is gaat haar zus naar de kostschool. “Zo ging dat in die tijd”, legt Hansje uit. Hansje zelf wordt te tenger bevonden en hoeft daar niet naar toe; zij mag naar de dorpsschool in de buurt. Dit vindt Hansje helemaal niet erg; ze maakt veel vrienden en ze spelen altijd heerlijk buiten. Varen en zwemmen op de plassen en in de winter wordt er geschaatst. Hansje is als kind leergierig; ze kan op haar derde al lezen en schrijven en met haar rijke fantasie ‘tekent ze de boeken die haar moeder voorleest verder’, “want het verhaal was nog niet af”, zegt Hansje over die tijd.

De uitverkorene

Ze verslindt echt alle boeken die ze in haar handen krijgt. Ze doorloopt het vwo ‘met twee vingers in de neus’, spreekt haar talen en neemt alle kennis die op haar pad komt tot zich. Wanneer Hansje zestien is en haar diploma op zak heeft, zijn vlak daarvóór haar ouders gescheiden. Vrienden van haar ouders nodigen Hansje uit om bij hen in Genève te komen wonen en studeren. Hansje besluit hierop in te gaan en zo komt ze op jonge leeftijd terecht op de Académie des Beaux-Arts. Dit is een klassieke school, te vergelijken met de kunstacademie, maar dan wel in het Frans. Hier leert ze de basis van de (kunst)geschiedenis en alle diciplines van de schildertechnieken.

Wanneer ze klaar is met haar basis-studie besluit ze terug te keren naar Nederland vanwege haar zieke moeder. Hier meldt ze zich aan voor de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Met ontzettend veel aanmeldingen en maar vijftig plaatsen te vergeven, volgt een zwaar toelatingsexamen. Hansje levert een schrijven in over Rodin en drie kunstwerken. Er worden drie dagen lang gesprekken gevoerd, waarna ze uiteindelijk wordt toegelaten. “Met vlag en wimpel”, zegt Hansje over die toelating. Ze slaagt met als specialiteit fijnschilderen.

Naar Friesland

In deze tijd ontmoet Hansje bij kennissen Rob Busquet. Ze is dan twintig en vindt zichzelf nog iets te jong voor een relatie, maar liefde hou je niet tegen. Ze worden verliefd, trouwen, gaan samenwonen in Loosdrecht en krijgen twee kinderen: een zoon en een dochter. Na zeven jaar vertrekken ze naar Brabant, en daar krijgen ze nóg twee kinderen, wederom een zoon en een dochter. Vier jaar later vertekken ze naar Hilversum. Rob is professioneel filmmaker en werkt bij de televisie. Hansje heeft gelukkig de mogelijkheid en ruimte om elk huis waar ze wonen te voorzien van een atelier, waardoor zij haar beroep van kunstenares kan uitoefenen. Daarnaast geeft ze twee dagen (schilder)les in Hilversum. Wanneer haar man besluit vroeg te stoppen met het televisiewerk verhuist het echtpaar naar Friesland; eerst naar Balk en vier jaar later naar Oudemirdum. Waar ze inmiddels een kwart eeuw wonen.

Kostbaar

Midden in de bossen bij Oudemirdum staat hun gele huis. Achter het huis is een atelier gebouwd, met daarnaast de filmstudio van haar man. Wanneer we door de tuin naar het atelier lopen, vertelt Hansje dat ze de gigantisch grote tuin zelf heeft aangelegd en onderhoudt. “In de zomer is het hier prachtig”, glundert ze. In het atelier staat op het moment van mijn bezoek een deel van Hansje haar werk ingepakt, klaar om deze week vervoerd te worden naar de Grote Kerk van Drachten. Hier wordt van 25 februari tot en met 9 april 2023 haar werk geëxposeerd tijdens de veertigdagentijd voor Pasen. Haar werk is kostbaar en dat het werk moet worden vervoerd vindt ze ontzettend spannend. Het is een kwestie van loslaten en alles zo goed mogelijk inpakken.

Ze laat mij zien hoe ze te werk gaat. Het glas dat ze gebruikt voor haar mozaïekschilderijen en beelden komt speciaal uit Siena, Italië. Ze laat mij zien hoe ze dit glas met een tang knipt. Het werk is gedetailleerd en tijdrovend. Met het beeld dat in de serre staat is ze twee jaar bezig geweest. Daarvoor bedenkt Hansje hoe het er uit gaat zien en doet ze onderzoek. Wanneer je dat doorrekent. is zo’n beeld bijna niet te betalen. Om haar werk te delen biedt ze verschillende werken in bruikleen aan, zodat mensen ze kunnen bewonderen. Bijvoorbeeld in de Grote Kerk van Drachten. Of in het kerkje van Bears. Hier komen haar beelden mooi tot hun recht; door het lichtinval glinsteren de gouden mozaïekstukjes prachtig.

Fantasierijke dromen

In het verleden hebben Hansje en Rob samen veel gereisd, onder andere naar Afrika, Peru, Indonesië en Mexico. Heel inspirerend en mooi om andere culturen te leren kennen, meent Hansje. “Daar word je nederig van. Door je aan hun cultuur aan te passen en respect te tonen krijg je alleen maar vriendelijke en lieve reacties van mensen. Heel warm.” Al werken deze reizen inspirerend, de meeste inspiratie haalt ze uit haar dromen. Elke nacht droomt ze en deze ‘nachtelijke films in haar hoofd’ verwerkt ze in haar kunstwerken. “Door het loslaten van vaste regels onstaat er een vrijheid om het alledaagse en het aardse te ontstijgen”, zegt Hansje in één van de door haar man gemaakte filmpjes, die te zien zijn op haar website.

Zo kunnen vissen vliegen, vogels zwemmen, mensen zweven en vind je ‘onlogische’ perspectieven in haar werk. Ook vertelt ze: “Ik droomde de wereld, maar was wakker.” Ze vindt de kringloop van het leven indrukwekkend, zoals de vier seizoenen en de levenscyclus van een mens, van geboorte tot de dood. Wat mij vooral opvalt aan haar werk, is dat het ontzettend kleurrijk en heel gedetailleerd is. Aan alles zie je dat de beeldend kunstenares met een ongelooflijke passie haar werk maakt. Van schilderijen en gedichten, tot beelden en schalen die gemozaïekt zijn, alles is met evenveel aandacht en liefde gecreëerd.

Elfstedentocht-project

Ook het samenwerken met Rob is iets waar Hansje enorm van geniet. Samen werken ze aan verschillende projecten. Zoals ‘IJskoude passie’ in 2009, een groot project voor het honderdjarig jubileum van de Elfstedentocht. Rob maakt de film; Hansje maakt prachtige schilderijen die het leven en de ervaringen illustreren van een aantal Elfstedentocht-iconen waaronder Henk Angenent, Evert van Benthem, Lenie van der Hoorn en Klasina Seinstra. Bij het overhandigen van de kunstwerken aan de toenmalige winnaars is de reactie zó bijzonder, dat is al het werk meer dan waard, vindt Hansje.

Ook maakt ze in die tijd een prachtig schilderij over de geschiedenis van het fierljeppen als Friese sport, ter gelegenheid van de Wereldspelen voor niet-olympische sporten in 2008 in de Zuid-Koreaanse stad Busan. Wél op haar voorwaarde dat zij, samen met haar man, daar dan ook naartoe mag. Het schilderij wordt aangeboden aan de burgemeester van Busan en Hansje en Rob verblijven in het meest luxe zes-sterren hotel van de stad, een belevenis op zich.

Ontspanning

Hansje zit niet stil. Ze heeft in Balk een kunstmarkt en open air- schilderwedstrijden georganiseerd; ze zit in kunstenaarsgroepen en opent haar atelier in de zomer voor publiek. Ze neemt graag zelf het initiatief; is heel actief en zal nooit stoppen met het maken van haar werk. Wel geeft ze absoluut haar grenzen aan. Zo heeft ze geen mobiel nummer, wandelt ze twee keer daags met haar hond en doet ze elke dag een ‘powernap’. Grappig genoeg vindt Hansje Netflix kijken ook heel ontspannend. ‘Game of Thrones’ of ‘House of the Dragon’ zijn favoriet. Logisch als je haar kunstwerken ziet. Deze series barsten van de fantasie, net zoals de dromen van Hansje. Samen met Rob fietst ze in de zomer regelmatig naar de ‘verborgen’ stranden bij Molkwerum aan het IJsselmeer, waar ze dan lekker in alle rust een duik nemen.

Na het interview hebben we nog een prachtig gesprek over het leven, gezondheid, opvoeding en andere zaken. De adviezen die ze mij geeft neem ik graag aan. Hansje Busquet-de la Porte is een kleurrijk, warm, fantasierijk en mooi persoon. Net zoals haar werk.

Exposities

Hansje Busquet-de la Porte exposeert haar werk tot en met 9 april 2023 in de Grote Kerk van Drachten, onder de titel ‘Ik droomde de wereld en was wakker’. De kunstwerken (schilderijen, mozaïeken en driedimensionale objecten) zijn op de zaterdagmiddagen (13.30-17.00 uur) in de veertigdagentijd voor het paasfeest te zien. Je kunt haar atelier – Beukenlaan 9 in Oudemirdum -  bezoeken op zondagen, van april tot en met oktober, waar ze deelneemt aan ‘Kunstroute Gaasterland’.

Beeld: Johan Brouwer - Tekst: Lotte van der Meij