Romy van der Wiel heeft een verfrissende kijk op de uitvaartwereld: “Er is niets mis met standaard, maar het kan ook anders”

Gezond en fit
Afbeelding

Wij Nederlanders regelen alles. Bij een huwelijk hebben we een weddingplanner, want het moet groots en meeslepend. Als ‘we’ zwanger worden, hebben we een doula, dat is iemand die je volledig begeleidt, zowel tijdens de zwangerschap als bij de bevalling. En natuurlijk heb je eerst de gender reveal en later de babyshower. Dat zijn belangrijke dingen in ons leven en die moeten goed geregeld zijn. “Maar als we het over de dood en onze uitvaart hebben, dan regelen we liever niets”, meent Romy van Romy van der Wiel Uitvaartzorg. “Dat moet de familie maar doen, want het is eng om erover te praten. Je moet per slot van rekening de goden ook niet verzoeken.”

Romy van der Wiel: “Dan kom ik bij mensen en is er nooit gesproken over de dood en over de uitvaart. De kinderen weten dan niet of vader of moeder begraven of gecremeerd wil worden. Vaak is er sprake van lichte paniek, want mensen denken nog steeds dat iemand zo snel mogelijk na het overlijden begraven of gecremeerd moet worden. Als een uitvaartverzorger de boeken met kisten en kaarten dan laat zien, nemen nabestaanden vaak de aanbevelingen over en denken daar verder helemaal niet bij na. Dat kan ook heel anders. Je hebt namelijk zes dagen om iemand te begraven of te cremeren. Dat is wettelijk geregeld en het weekend en zon- en feestdagen tellen niet mee. Dus genoeg tijd om de zaken in alle rust goed te regelen.”

Rust bieden

“Praten over de dood is lastig. Maar als je er over gaat praten geeft dat toch rust en zorgt het voor verbinding. Je weet wat die ander wil en als die dan komt te overlijden, heb je veel minder stress. Ik probeer rust te brengen. De kaart? Helemaal geen haast, de direct betrokkenen weten het immers allemaal al. Vergis je niet, mensen hebben genoeg ideeën over uitvaarten. Maar dan moet je ze wel keuzemogelijkheden bieden en een stuk rust geven. Elke dag een stukje. Vandaag beginnen met de laatste zorg, in de volksmond het afleggen van de overledene. Doen we morgen de kaart. Dan heb je ook even tijd om het te laten bezinken. Ga eerst maar eens naast de overledene zitten en realiseer je: ‘Die ben ik dus kwijt’. Veel mensen denken dat er heel veel in een erg korte tijd geregeld moet worden. Neem de tijd. Maak je de uitvaart eigen.”

Bakfiets

Romy van der Wiel is bevlogen, dat is al snel duidelijk. Uitvaartzorg is haar passie, dat merk je aan alles. Ze raakt dan ook niet snel uitgepraat en loopt over van de voorbeelden van hoe het anders kan. Je kuntnadenken over het rouwvervoer op de dag van de uitvaart. “De meeste mensen kiezen voor de traditionele zwarte rouwauto. Maar een bakfiets kan ook en alles wat ertussen zit. Denk eens aan een personenbusje met de overledene tussen de nabestaanden in. Alles kan en mag. Zelfs in je eigen auto. Zolang je de overledene bedekt en je van de gemeente het verlof tot lijkbezorging hebt.”

Mobiele opbaarhuisjes

“Begrijp me goed,” zegt ze, “er is niets mis met standaard, maar het kan ook anders.” Ze leest veel over haar vak en is zeer actief op social media. “Een dienst hoeft niet in een gebouw. Dat kan ook prima bij je achter in de tuin, met livemuziek. Er zijn tegenwoordig mobiele opbaarhuisjes die je in je eigen tuin kan zetten. Die worden binnen 24 uur geleverd.”

Condole-app

Romy vertelt van milieuvriendelijke gevouwen bootjes van papier met de as van de overledene die te water wordt gelaten als water-urn. Deze bootjes worden binnen zes maanden geheel afgebroken in de natuur. En van de Uitvaart Fair vorig jaar november. “Die heb ik georganiseerd om de wereld van de uitvaartzorg dichter bij de mensen te brengen. Het moet uit de taboesfeer. Mensen aanzetten om met elkaar over de dood praten. Daar hebben we bijvoorbeeld ook laten zien dat je niet per se in een kist hoeft te liggen als je bent overleden. Op een opbaarplank mag ook, met de overledene in een wade. Mensen hebben geen idee wat er allemaal mogelijk is.” Dit jaar is er weer zo’n Uitvaart Fair.

Ze vertelt van de Condole-app die er al een poosje is, zeg maar een digitale gedenkomgeving. Deze wordt door Van der Wiel aangemaakt en daar kan werkelijk alles op gedeeld worden. “Herinneringen, maar ook ervaringen, belevenissen, foto’s, filmpjes, je kunt er je hulp aanbieden, troostgeschenken uitzoeken en versturen. De app blijft een jaar open en dan kun je ervoor kiezen om het in een boek te bundelen.”

Verfrissende kijk

Het is duidelijk dat Romy van der Wiel een verfrissende kijk heeft op de uitvaartwereld. Ze biedt keuzes. Niet één boek met kisten maar meerdere. Bio-top kaarten, maar ook kaarten van gerecycled papier. Bloemen is ook zoiets. Wat is er leuker dan samen met de bloemist een krans te maken? Of bloemen uit je eigen tuin te gebruiken? “En die bloemen hoeven niet per se op het graf, die mag je na de uitvaart best mee naar huis nemen. Dat is een mooi aandenken aan je geliefde. Of aangifte van overlijden doen. Dat wordt meestal door de uitvaartverzorger gedaan. Maar eigenlijk is dat raar, want je laat de dokter of verloskundige toch ook niet je kind aangeven? Door nabestaanden zelf aangifte te laten doen, ontstaan vaak mooie gesprekken. Ik vind het heel belangrijk dat mensen zich een uitvaart eigen maken. Het moet jouw uitvaart worden. En ik ben er trots op dat ik daaraan een bijdrage mag leveren.”

Tekst en foto’s Richard de Jonge